Phân biệt say rượu và ngộ độc rượu – Đừng để chủ quan thành nguy hiểm

Từ lâu rượu thủ công Việt Nam đã là một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực và giao tiếp của người Việt. Không chỉ hiện diện trong mâm cỗ ngày Tết, đám cưới hay liên hoan, rượu còn mang trong mình giá trị tinh thần, tượng trưng cho sự gắn kết, chia sẻ và lòng hiếu khách. 

Tuy nhiên, đằng sau những ly rượu chan chứa tình thân, cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nếu người uống không phân biệt được say rượu và ngộ độc rượu, hoặc sử dụng những loại rượu không rõ nguồn gốc. Bài viết này của Somo Gold sẽ giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt giữa hai trạng thái này, đồng thời cung cấp những lưu ý cần thiết để thưởng thức rượu thủ công một cách an toàn và trọn vẹn.

1. Say rượu là gì?

Say rượu là phản ứng sinh lý khi nồng độ ethanol trong máu vượt quá khả năng chuyển hóa của gan. Lúc này, hệ thần kinh trung ương bị ảnh hưởng, khiến người uống thay đổi cảm xúc và hành vi.

Gan đóng vai trò chính trong việc xử lý cồn, nhưng khi lượng rượu đưa vào quá nhanh hoặc quá nhiều, quá trình này bị quá tải. Kết quả là ethanol tồn đọng trong máu, gây nên hàng loạt triệu chứng như:

• Mặt đỏ bừng, tim đập nhanh
• Nói nhiều, dễ xúc động
• Lảo đảo, phản xạ chậm
• Nôn ói, đau đầu, mệt mỏi

Mức độ say rượu có thể từ nhẹ đến trung bình. Nếu được nghỉ ngơi, uống nước và không tiếp tục uống thêm, người say thường sẽ hồi phục hoàn toàn sau vài giờ.

Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa 

2. Ngộ độc rượu – Cảnh báo khẩn cấp:

Khác với say rượu - vốn chỉ là phản ứng sinh lý tạm thời, ngộ độc rượu là một tình trạng nghiêm trọng và có thể đe dọa đến tính mạng. 

Ngộ độc rượu là tình trạng nghiêm trọng, xảy ra khi cơ thể tiếp nhận một lượng cồn quá lớn trong thời gian ngắn, hoặc khi uống phải rượu chứa methanol – một loại cồn công nghiệp cực độc đối với hệ thần kinh và thị giác.

Methanol thường xuất hiện trong các loại rượu giả, rượu trôi nổi, rượu pha chế không kiểm soát. Sau khi vào cơ thể, methanol bị chuyển hóa thành formaldehyde và acid formic – những chất có thể gây mù vĩnh viễn hoặc thậm chí tử vong.

Người ngộ độc rượu dễ rơi vào trạng thái mất ý thức hoàn toàn

Biểu hiện của ngộ độc rượu:

• Buồn nôn dữ dội, nôn ra máu
• Đau đầu kịch liệt, hoa mắt
• Co giật, thân nhiệt hạ thấp
• Thở yếu, mất ý thức
• Mắt mờ, mất thị lực tạm thời hoặc vĩnh viễn

3. Phân biệt say rượu và ngộ độc rượu – Đừng để nhầm lẫn gây hậu quả

Một điều đáng lưu ý là rượu thủ công Việt Nam chính gốc, nếu được sản xuất đúng quy trình, không bao giờ chứa methanol hoặc tạp chất gây ngộ độc. Rủi ro lớn nhất đến từ các loại rượu giả, rượu không nhãn mác, rượu nấu tự phát không kiểm định chất lượng.

4. Cách xử lý khi gặp người say hoặc nghi ngờ ngộ độc

Khi gặp người say rượu, điều quan trọng là không để họ ở một mình hoặc nằm ở tư thế ngửa – dễ gây sặc nếu nôn. 

Trường hợp say rượu nhẹ:

• Cho người uống nằm nghiêng, giữ ấm cơ thể
• Uống nước lọc, nước gừng ấm, hoặc cháo loãng để bù nước
• Không để người say lái xe, leo cầu thang, bơi lội…

Trường hợp nghi ngờ ngộ độc rượu: